مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی از جمله ملزوماتی است که موفقیت و پیشرفت در زندگی وابسته به آن می باشد. تصمیم گیری مسئله ای است که هر یک از ما روزانه بارها و بارها با آن مواجه هستیم، تصمیمات و انتخاب هایی که می توانند یک شبه زندگی ما را از این رو به آن رو کنند.
گاهی اوقات برخی افراد گمان می کنند که تصمیمات کوچک از اهمیت چندانی برخوردار نیستند و فقط انتخاب های بزرگ نیاز فکر کردن و بررسی دارند، به همین دلیل نسبت به تصمیمات ریز بی اهمیت اند در صورتی که همانطور که انتخاب های بزرگ نیاز به بررسی دارند، انتخاب ها و تصمیمات کوچک نیز نیاز به بررسی دارند. اگر به فکر توسعه فردی در زندگی شخصی و اجتماعی خود هستید، اگر دوست دارید روابط دوستانه و عاشقانه خود را بهبود ببخشید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
در زندگی شخصی، کاری، دوستانه، اجتماعی و… همیشه موقعیت هایی وجود دارد که شما باید از میان چندین گزینه مناسب ترین آن ها را انتخاب کنید که این نیاز به مهارت و دقت دارد. انتخاب ها و تصمیمات اشتباه می توانند ضربات جبران ناپذیری بر زندگی و موقعیتی که داریم وارد کنند که این موضوع به تنهایی اهمیت مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی را برای ما مشخص می کند.
در واقع ما با درک این نکته که یک تصمیم درست یا غلط می تواند تبعات بسیار زیادی برای ما به همراه داشته باشد و باعث دگرگونی یک شبه زندگی ما شود می توانیم جدیت و اهمیت قدرت تصمیم گیری در زندگی را درک کنیم. توسعه و پرورش مهارت تصمیم گیری در افراد باعث می شود آن ها در زمان انتخاب و حذف گزینه های پیش روی خود با کاهش میزان خطای خود مناسب ترین گزینه را انتخاب کنند.
ساختن یک زندگی موفق با تصمیم درست است که ممکن می شود.
مهارت تصمیم گیری درست چیست؟
تصور کنید در موقعیتی قرار دارید که از میان چندین گزینه ای که رو به روی شما است می بایست یکی از آن ها را انتخاب کنید، به این انتخاب کردن تصمیم گیری می گویند.
در لغت انتخاب یک مسیر، هدف یا روش از میان چندین گزینه متفاوت، تصمیم گیری گفته می شود.
مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی از جمله مهارت های ذهنی – شناختی است.
زمانی که شما با جمع آوری اطلاعات، بررسی موقعیت، ارزیابی عواقب و پیش بینی نتایج دست به انتخاب می زنید در واقع از مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی خود استفاده کرده اید.
مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی از جمله مهارت های اصلی هوش مدیریتی است که در تمام زمینه های زندگی چه شخصی، چه کسب و کار و چه اجتماعی کاربرد دارد.
شاید تصور کنید که خب همه افراد دارای این مهارت هستند، پس چرا برخی در زمینه تصمیم گیری بسیار قوی عمل می کنند اما برخی هیچگاه نمی توانند به تنهایی تصمیم بگیرند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که همانطور که هوش ریاضی، هوش کلامی هوش بصری و… در افراد گوناگون، متفاوت است و هر کسی درصد متفاوتی از آن ها را دارد، مهارت تصمیم گیری که از جمله مهارت های خوش مدیریتی است نیز در افراد مختلف، متفاوت است.
ناتوانی در تصمیم گیری و انتخاب درست باعث می شود شما همواره بد ترین گزینه را از میان گزینه های پیش روی خود انتخاب کنید و به دنبال آن با مشکلات بیشتری در آینده مواجه شوید.
در واقع انتخاب بد باعث ورشکستگی مادی، معنوی و اجتماعی شما در هر عرصه و زمینه ای اعم از زندگی عاشقانه، ارتباط اجتماعی و حوزه کاری می شود.
البته فراموش نکنید که هر مهارت و استعدادی با تمرین و تکرار قابلیت توسعه یافتن و ارتقا دارد.
به همین دلیل حتی اگر شما نسبت به دیگران مهارت کمتری در انتخاب و تصمیم گیری دارید، ناامید نشوید!
انواع تصمیم گیری
تصمیم گیری بر اساس نحوه انجام آن در سه دسته طبقه بندی می شود.
- تصمیم گیری منطقی
تصمیم گیری منطقی به انتخابی گفته می شود که بر اساس اطلاعات و حقایقی موجود باشد، یعنی آنکه چیزی که باعث می شود ما یک گزینه را انتخاب کنیم احساسات نیست بلکه اطلاعاتی است که در اختیار ما قرار دارد و ما با سبک سنگین کردن آن ها دست به انتخاب می زنیم.
در تصمیم گیری منطقی ما داده ها و اطلاعات را کنار هم می گذاریم و با بررسی شرایط و در نظر گرفتن مزایا و معایب آن دست به انتخاب می زنیم.
انتخاب منطقی باعث می شود ریسک شکست در تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی کاهش یابد و عواقب آن کمتر شود.
- تصمیم گیری شهودی
زمانی که تجربیات گذشته و احساسات ما باعث می شوند ما چیزی را انتخاب کنیم، تصمیم گیری شهودی نامیده می شود.
به عنوان مثال گاهی اوقات تجربیاتی که از خرید یک پیدا کرده اید باعث می شود در خرید بعدی شما بدون بررسی اطلاعات و داده ها دست به خرید بزنید.
البته توجه داشته باشید که اینکار با ری بالایی همراه است و نسبت به تصمیم گیری منطقی خطرات بیشتری دارد.
- تصمیم گیری مرکب
همانطور که از نام این نوع تصمیم گیری مشخص است، این نوع تصمیم گیری ترکیبی از بررسی داده ها و اطلاعات و تجربیات و احساسات است.
زمانی که شما در کنار بررسی داده و اطلاعات و پیش بینی عواقب و نتایج، تجربیات و احساسات خود را در نظر می گیرید و براساس این دو، گزینه ای را انتخاب می کنید از تصمیم گیری ترکیبی یا مرکب استفاده کرده اید.
چه عواملی موجب خطا در تصمیم گیری می شوند؟
یکی از عواملی که باعث می شود مهارت تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی داشته باشید این است که با عواملی که موجب خطا در تصمیم گیری می شود آشنا شوید و تا حد امکان مانع از تاثیر آن ها بر تصمیمات خود شوید.
- مقاوت در برابر تغییر
یکی از مهم ترین عواملی که مانع از تصمیم گیری درست و مدیریت زندگی می شود مقاومت در برابر تغییر می باشد.
بسیاری از افراد در برابر تغییر مقاومت بسیاری زیادی دارند و اصطلاحا از آن می ترسند که این موضوع باعث می شود افراد در زمان تصمیم گیری و انتخاب دو به شک می شوند و نمی توانند به یک نتیجه واحد برسند.
- اطلاعات محدود و ناکافی
زمانی که شما نسبت به گزینه های پیش روی خود اطلاعات کافی نداشته باشید و از عواقب و نتایج آن بی خبر باشید، نمی توانید به درستی مناسب ترین گزینه را انتخاب کنید که این موضوع باعث می شود شما در مواردی به مشکل بر بخورید.
شاید با خود بگویید که جمع آوری اطلاعات کاری سخت و زمان بر است اما باید به شما بگوییم با اینکه این کار سخت و وقت گیر است اما باعث می شود خطا در تصمیم گیری به میزان قابل توجهی کاهش یابد و بهترین تصمیم اخذ شود.
- اطلاعات فراوان
همانطور که اطلاعات محدود و کم باعث خطا در تصمیم گیری می شود، داشتن اطلاعات زیاد نیز می تواند باعث سردرگمی و آشفتگی افراد شود.
دقیقا همانطور که مواجهه با گزینه های متعدد موجب سردرگمی می شود، داشتن اطلاعات زیاد نیز می تواند باعث خطا در تصمیم گیری شود.
- وجود تصمیم گیرنده های خارجی
گاهی اوقات دخالت اطرافیان موجب می شود فرد تصمیم گیرنده دیگر سهمی در انتخاب خود نداشته باشد به گونه ای که دیگران برای او تصمیم بگیرند.
از آنجایی که اطرافیان ما به اطلاعات، نتایج و شرایط آگاه نیستند نمی توانند تصمیم درستی بگیرند که این علاوه بر اینکه باعث خطا در تصمیم گیری می شود، موجب پیامد های ناگوار برای فرد نیز می شود.
